||

تەکنیکەکانی جیاکردنەوەی خانەی بەرگریی

پێشەکی:

جیاکردنەوەی خانە بەرگرییە دیاریکراوەکان زۆر گرنگە بۆ بەکارهێنانی جۆراوجۆر لە زانستی خانەیی، زانستی بەرگری، توێژینەوەی شێرپەنجە، و زانستی پزیشکی نوێکردنەوە. چەندین تەکنیک پەرەپێدراون بۆ جیاکردنەوەی خانە  پاکی بەرزەکان، کە هەریەکەیان سوود و سنوورداری تایبەت بە خۆی هەیە. لەخوارەوە پوختەیەک لە پراکتیکیترین تەکنیکەکان:

ڕیزکردنی خانەی چالاککراو بە موگناتیس (MACS)

ئەم تەکنیکە گۆڵکە مەگنێتیسییەکان بەکاردێنێت کە بە دژەتەن داپۆشراون بۆ بەستنەوەی خانە ئامانجەکان، کە دواتر بە بەکارهێنانی مەیدانی مەگنێتیسی جیا دەکرێنەوە.

بەکارهێنانەکان:

  • جیاکردنەوەی خانەی بەرگری: (خانەی T، خانەی B، خانەی دەندریتی)

  • دەوڵەمەندکردنی خانەی بنەڕەت

  •  جیاکردنەوەی خانە دەگمەنەکان وەک خانەی تومۆری گەڕۆک

سوودەکان:

  •  خێرا، تێچووی کەم، و بواری پەرەپێدانی هەیە.

  •  نەرم لەسەر خانەکان، ژیانی خانەکان دەپارێزێت.

سنووردارییەکان:

  • وردی کەمتر بە بەراورد بەFACS .

  • توانای سنووردار بۆ فرە جیاکاری (multiplexing).

ڕیزکردنی خانەی چالاککراو بە فلۆرسێنت (FACS)

لەم شێوازەدا، خانەکان بە دژەتەنی فلۆرسێنت نیشاندەکرێن و لەسەر بنەمای نیشانەکانی فلۆرسێنت و سیگناڵە پەرشوبڵاوەکان بە بەکارهێنانی (flow cytometer)  ڕیز دەکرێن.

بەکارهێنانەکان:

  • جیاکردنەوەی ئاستی پاکی بەرز بۆ خانی بەرگری، خانەی بنەڕەت، و خانەی شێرپەنجە.

  •  ریزکردنی خانە تاکەکان بۆ مەبەستی جینۆمیک و جیاکاری.

سوودەکان:

  • توانای وردی بەرز و توانای فرە جیاکاری (چەندین پیشاندەر).

  •  دەتوانێت خانە تاکەکان بە وردییەکی بەرز ڕیز بکات.

سنووردارییەکان:

  •  ئامێری گرانبەها، خاوتر لە MACS بۆ ژمارەیەکی زۆر لە خانەکان.

توێکاری لێزەری مایکرۆسکۆپی  (LMD)

ئەم تەکنیکە لێزەر بەکاردێنێت بۆ بڕین و جیاکردنەوەی خانە یان ناوچە دیاریکراوەکان لە بەشەکانی شانە لەژێر بینینی مایکرۆسکۆپیدا.

بەکارهێنانەکان:

  • جیاکاری ژینگەی وردی گرێکان (تومۆرەکان).

  •  جیاکردنەوەی دەمارە خانەکان یان جۆرە دەگمەنەکانی خانە لە شانە چەسپاوەکان.

سوودەکان:

  •  هەڵبژاردنی وردی شوێن.

  •  لەگەڵ نموونە چەسپاوەکان یان بەستووەکان کاردەکات.

سنووردارییەکان:

  •  توانای بەرهەمهێنانی نزم.

  •  پێویستی بە شارەزاییەکی زۆرە.

ڕیزکردنی خانەی پشتبەستوو بە مایکرۆفلۆریدی

خانەکان لە کەناڵە وردەکاندا جیادەکرێنەوە بە بەکارهێنانی هێزە هایدرۆدایناميکییەکان، ئێلیکترۆفۆرێسیس، یان گرتنی پشتبەستوو بە بنەمای ڕاکێشان.

بەکارهێنانەکان:

  •  جیاکردنەوەی خانەی گرێی گەڕۆک.

  •  جیاکاری خانە تاکەکان و ڕیزکردنیان لەسەر بنەمای دڵۆپ .

سوودەکانی:

  •  پێویستی بە نموونەی قەبارەی کەمە.

  •  وردی بەرز و توانای ئۆتۆماتیکی.

سنووردارییەکان:

  •  توانای سنووردار بۆ گەشەپێدان بۆ نموونە گەورەکان

  • دروستکردنی ئامێری ئاڵۆز.

ئیمۆنۆپانینگ

لەم شێوازەدا، خانەکان لەسەر پلێتە بە دژەتەن داپۆشراوەکان دەگیرێن بە بەکارهێنانی نیشانە ڕووکارییە دیاریکراوەکان.

بەکارهێنانەکان:

  •  جیاکردنەوەی سەب-گروپی دەمارەخانەکان.

  •  پاککردنەوەی ئۆلیگۆدێندرۆسایتەکان(oligodendrocytes)  یان خانە ئەستێرەییەکان (astrocytes).

سوودەکان:

  •  سادە و تێچووی کەم

  •  دەتوانێت پاکی بەرز بەدەست بهێنێت.

سنووردارییەکان:

  •  توانای بەرهەمهێنانی نزم.

  •  سنووردارە بۆ جۆرەکانی خانەی لکاو.

فلتەرکردن (جیاکردنەوە لەسەر بنەمای قەبارە)

ئەم تەکنیکە پەردەی کونیلەدار یان مایکرۆفلتەر بەکاردەهێنێت بۆ جیاکردنەوەی خانەکان بە پشتبەستن بە جیاوازی قەبارە.

بەکارهێنانەکان:

  •  دەوڵەمەندکردنی خانە گەورەترەکان وەک  CTCs، میگاکاریۆسایتەکان (megakaryocyte).

  •  لابردنی خانە مردووەکان یان پاشماوە.

مەزەندەکان:

  •  خێرا و پشتنابەستێت بە نیشانکردن.

  •  تێچووی نزم.

سنووردارییەکان:

  •  وردی نزم - ناتوانێت خانە قەبارە هاوشێوەکان جیا بکاتەوە.

  •  گیرانی ستوونەکان.

ئەنجام

هەڵبژاردنی تەکنیک پشتدەبەستێت بە بەکارهێنانی:

  1. بۆ ڕیزکردنی کلینیکی کارایی بەرز:  MACSیان FACS

  2. بۆ جیاکردنەوەی خانە دەگمەنەکان: مایکرۆفلۆیدیک یان  FACS.

  3. بۆ لێکۆڵینەوەی شانە چەسپاوەکا: LMD.

    بۆ جیاکردنەوەی سادە و کەم تێچوو: ئیمۆنۆپانینگ یان فلتەرکردن.