گۆشەی بەرکەوتن (Contact Angle)

پێشەکی

 گۆشەی بەرکەوتن چەمکێکی گرنگە لە زانستی فیزیک، بەتایبەتی لە لێکۆڵینەوەی دیاردە ڕووکارییەکان و کارلێکی شلەکان لەگەڵ ڕووکارە ڕەقەکان. گۆشەی بەرکەوتن وەک نیشاندەرێک سەیر دەکرێت بۆ سروشتی کارلێکەکان لە نێوان شلە و ڕووکار، و یارمەتی دەدات لە تێگەیشتنی ڕەفتاری شلەکان لەسەر ڕووکارە جیاوازەکان.

گۆشەی بەرکەوتن ئامرازێکی گرنگە بۆ تێگەیشتنی کارلێکی شلەکان لەگەڵ ڕووکارەکان، و وەک نیشاندەرێکی گرنگ سەیر دەکرێت لە زۆرێک لە بەکارهێنانە زانستی و پیشەسازییەکان. لە ڕێگەی لێکۆڵینەوەی گۆشەی بەرکەوتنیەوە، فیزیکزانان و زانایانی مادە دەتوانن بینینە بەنرخەکان بەدەست بهێنن سەبارەت بە ڕەفتاری شلەکان، کە بەشدارییە لە باشترکردنی دیزاینی مادەکان و بەکارهێنانیان لە کۆمەڵێک بواری جیاواز.

بنەمای کارکردن

گۆشەی بەرکەوتن دیاری دەکرێت لە خاڵی بەرکەوتن لە نێوان سێ قۆناغ: شلە، ڕەق، و گاز (زۆرجار هەوا): گۆشەی بەرکەوتن (θ) پێوان دەکرێت لە نێوان ڕووکاری ڕەق و شلەدا لە خاڵی بەرکەوتن. ئەگەر گۆشەکە کەمتر بێت لە 90 پلە، دەوترێت شلەکە "باڵا دەکاتەوە" لەسەر ڕووکارەکە (wetting). ئەگەر گەورەتر بێت لە 90 پلە، شلەکە "باڵا ناکاتەوە" (non-wetting) سەیر دەکرێت.

هۆکارە کاریگەرەکان:

سروشتی شلە: جۆری شلە کاریگەری هەیە لەسەر گۆشەی بەرکەوتن. بۆ نموونە، ئاو گۆشەی بەرکەوتن جیاوازی هەیە لەسەر ڕووکارەکان بەراورد بە ڕۆنە جیاوازەکان. سروشتی ڕووکار: خەساندن، پێکهاتەی کیمیایی، و تایبەتمەندییەکانی ڕووکار هەروەها کاریگەرییان هەیە لەسەر گۆشەی بەرکەوتن. پلەی گەرمی: کاریگەری هەیە لەسەر لێسکی شلە و ڕەفتاری گەردیلەکانی.

سوودەکانی شیکردنەوە

دیاریکردنی تایبەتمەندییەکانی ڕووکار: گۆشەی بەرکەوتن یارمەتی دەدات لە تێگەیشتنی چۆنێتی کارلێکی شلەکان لەگەڵ مادە جیاوازەکان، کە یارمەتی دەدات لە دیزاینی مادەکانی خاوەن تایبەتمەندی دیاریکراو. بەکارهێنانە پیشەسازییەکان: بەکاردێت لە بوارەکانی وەک دروستکردنی بۆیە، مادە لکاوەکان، و تەکنەلۆجیای نانۆ. لێکۆڵینەوەی دیاردە سروشتییەکان: وەک دروستبوونی دڵۆپە ئاوەکان لەسەر گەڵای ڕووەکان یان ڕەفتاری شلەکان لە سیستەمە ژینگەییەکان.

ڕوونکردنەوەی ئەنجامەکان

گۆشەی بەرکەوتن کەمتر لە 90 پلە: واتای ئەوەیە کە شلەکە باڵا دەکاتەوە لەسەر ڕووکارەکە، کە نیشاندەری هێزی کێشانی بەهێزە لە نێوان شلە و ڕووکار. گۆشەی بەرکەوتن گەورەتر لە 90 پلە: ئاماژە بەوە دەکات کە شلەکە باڵا ناکاتەوە، کە نیشاندەری ئەوەیە کە هێزی دوورخستنەوە لە نێوان شلە و ڕووکار گەورەترە لە هێزی کێشان. گۆشەی بەرکەوتن یەکسان لەگەڵ 90 پلە: واتای ئەوەیە کە هێزە کاریگەرەکان هاوسەنگن.

گرنگە کە شیکار ئاگاداری بێت لە چۆنێتی ڕوونکردنەوەی ئەنجامەکان و مامەڵەکردن لەگەڵ هەر جیاوازی یان لادانێک کە ڕەنگە دەربکەوێت، دەتوانرێت زانیاری بەنرخی تری بەدەست بهێنرێت کە دەبێتە هۆی پێشکەوتن لە بوارەکانی لێکۆڵینەوە و گەشەپێدان لە ڕێگەی بەرکەوتنکردن لەگەڵ شارەزایانی ناوەندی فۆتۆن.